WEBVTT

00:00.000 --> 00:01.240
Imagu vi,

00:01.240 --> 00:03.900
ke nia registaro traktus publikan infrastrukturon,

00:03.900 --> 00:06.100
ekzemple stratojn kaj publikajn domojn,

00:06.100 --> 00:09.480
samkiel ĝi traktas la ciferecan:

00:09.480 --> 00:12.560
Niaj deputitoj laborus en luata loko

00:12.560 --> 00:16.360
kaj ene malrajtus voĉdoni por pli severaj reguloj pri vivmedio

00:16.360 --> 00:19.240
ĉar la proprulo – plurnacia firmao –

00:19.240 --> 00:22.580
ne permesus tion en siaj konstruaĵoj.

00:22.840 --> 00:25.240
Nek permesus ĝi longe bezonatan plibonigon

00:25.240 --> 00:27.240
al pli ol 500 seĝoj.

00:27.240 --> 00:31.820
Tio signifas, ke kelkaj deputitoj devus resti ekstere, sur strato.

00:31.820 --> 00:33.940
Kaj en proksima loko

00:33.940 --> 00:36.960
tute nova gimnastikejo jam estas detruata

00:36.960 --> 00:39.460
nur ses monatoj post sia konstruiĝo.

00:39.460 --> 00:42.440
Ĝi anstataŭiĝas per preciza imitaĵo –

00:42.440 --> 00:44.020
je multa kosto.

00:44.020 --> 00:45.440
Kaj la sola diferenco:

00:45.440 --> 00:50.460
La nova farinto aldone prezentas korbopilkon kiel novan funkcion.

00:50.540 --> 00:51.620
Dume,

00:51.620 --> 00:54.620
ĉiunokte, tra kaŝenirejo en la urbodomo,

00:54.620 --> 00:57.920
dokumentoj kun privataj informoj pri civitanoj,

00:57.920 --> 00:59.920
de bankaj ĝis sanitaraj datumoj,

00:59.920 --> 01:01.920
estas ŝtelataj.

01:01.920 --> 01:05.060
Sed neniu havas permeson tion malhelpi,

01:05.060 --> 01:08.760
ĉar serĉi kaj forigi kaŝenirejojn

01:08.760 --> 01:11.840
malobservus la subskribitan uzulan kontrakton.

01:11.840 --> 01:14.540
Kaj kvankam ĉi tio sonas absurda,

01:14.540 --> 01:17.120
teme pri nia cifereca infrastrukturo –

01:17.120 --> 01:19.220
aferoj kiel programaro

01:19.220 --> 01:21.560
kiun niaj registaroj ĉiutage uzas –

01:21.700 --> 01:24.660
la komparo estas entute taŭga.

01:24.660 --> 01:26.040
Ĉar plejparte

01:26.040 --> 01:29.820
niaj administristoj akiras malliberan programaron.

01:29.820 --> 01:33.420
Tio signifas, ke multa mono pagas permesilojn,

01:33.420 --> 01:35.960
kiuj daŭras nur difinitan tempon

01:35.960 --> 01:38.360
kaj limigas niajn rajtojn.

01:38.360 --> 01:41.000
Ni malrajtas uzi la infrastrukturon

01:41.000 --> 01:43.000
en maniero racia.

01:43.000 --> 01:46.580
Kaj ĉar la fontkodo de mallibera programaro

01:46.580 --> 01:49.320
kutime estas komerca sekreto,

01:49.320 --> 01:52.640
trovi sekurecajn truojn aŭ kaŝenirejojn

01:52.640 --> 01:55.960
estas tre malfacile kaj eĉ kontraŭleĝe.

01:55.960 --> 01:59.580
Sed niaj publikaj administristoj povas pliboniĝi!

01:59.580 --> 02:04.540
Se ĉiu publike financita programaro estus libera kaj malfermitkoda,

02:04.540 --> 02:07.440
ni povus uzi kaj kunhavi nian infrastrukturon

02:07.440 --> 02:10.140
kiel ajn kaj kiom ajn longe ni volus.

02:10.140 --> 02:12.140
Ni povus plibonigi ĝin,

02:12.140 --> 02:14.140
ripari ĝin,

02:14.140 --> 02:15.580
kaj ŝanĝi ĝin

02:15.580 --> 02:18.360
kiel ajn ni bezonus.

02:18.360 --> 02:21.800
Kaj ĉar «malfermitkoda» pri libera programaro signifas,

02:21.800 --> 02:25.080
ke la fontkodo estas legebla por ĉiuj,

02:25.080 --> 02:29.860
estus ege pli facile trovi kaj forigi sekurecajn truojn.

02:29.860 --> 02:34.660
Kaj se io utila kaj fidinda estiĝus ciferece,

02:34.660 --> 02:39.100
oni povus reuzadi la fontkodon en sia lando,

02:39.100 --> 02:42.960
sed ĝi fakte povus enuziĝi ie ajn,

02:42.960 --> 02:44.960
eĉ internacie!

02:44.960 --> 02:48.580
Bonega ekzemplo estas «FixMyStreet»:

02:48.580 --> 02:50.460
Unue ĝi estiĝis en Britujo

02:50.460 --> 02:52.420
kiel libera programo por montri,

02:52.420 --> 02:54.420
vidi, kaj diskuti lokajn problemojn,

02:54.420 --> 02:55.940
kiel stratajn truojn,

02:55.960 --> 02:59.080
kaj nun tuta mondo ĝin uzas.

02:59.160 --> 03:00.700
Ĉiuj profitas

03:00.700 --> 03:02.960
ĉar novaj funkciojn kaj pliboniĝojn

03:02.960 --> 03:04.960
ĉiuj kunhavas.

03:05.200 --> 03:08.480
Se ĉiu nia programaro tiel evoluus,

03:08.480 --> 03:12.220
ni povus ĉesi luktadon kontraŭ limigaj permesiloj

03:12.220 --> 03:14.860
kaj ekpensadi pri ĉiuj manieroj

03:14.860 --> 03:16.860
kiel la programaro nin povus helpi.

03:16.860 --> 03:18.040
Ni povus okupiĝi

03:18.040 --> 03:20.920
pri kreado de pli bona socio por ĉiuj.

03:20.920 --> 03:24.200
Se vi do pensas, ke la estontan infrastrukturon

03:24.200 --> 03:26.460
ni tenu en propraj manoj,

03:26.460 --> 03:29.680
helpu al ni per kunhavigo de ĉi tiun videon

03:29.680 --> 03:31.460
kaj vizito de nian retejon:

03:31.460 --> 03:33.460
www.publiccode.eu

03:33.800 --> 03:36.460
Venis la temp’ por nia postul’:

03:36.460 --> 03:38.180
Publika mono?

03:38.180 --> 03:39.940
Publika kodo!