publiccode.si/site/static/video-subs/srt/pmpc_sq.srt

1
00:00:00,000 --> 00:00:01,240
Imagjinoni sikur për një moment

2
00:00:01,240 --> 00:00:03,900
sikur qeveria jonë do të trajtonte infrastrukturën tonë publike,

3
00:00:03,900 --> 00:00:06,100
si rrugët dhe ndërtesat publike,

4
00:00:06,100 --> 00:00:09,480
në të njëjtën mënyrë siç trajton infrastrukturën digjitale:

5
00:00:09,480 --> 00:00:12,560
Anëtarët e parlamentit do të punonin në një hapësirë me qira

6
00:00:12,560 --> 00:00:16,360
ku ata nuk do të lejoheshin të votonin në favor të ligjeve më të forta ambientale

7
00:00:16,360 --> 00:00:19,240
sepse pronari - një korporate ndërkombëtare -

8
00:00:19,240 --> 00:00:22,580
nuk e lejon atë lloj votimi në ndërtesat e tij

9
00:00:22,840 --> 00:00:25,240
dhe as nuk do të lejojë një përmirësim të pritur prej kohësh

10
00:00:25,240 --> 00:00:27,240
në më tepër se 500 poste.

11
00:00:27,240 --> 00:00:31,820
Kjo do të thotë që disa anëtarë të parlamentit do duhet të qëndrojnë jashtë, në rrugë.

12
00:00:31,820 --> 00:00:33,940
Dhe, disa blloqe më tej,

13
00:00:33,940 --> 00:00:36,960
një palestër e re po prishet

14
00:00:36,960 --> 00:00:39,460
vetëm 6 muaj pasi u ndërtua.

15
00:00:39,460 --> 00:00:42,440
Po zëvendësohet me një kopje të njëjtë,

16
00:00:42,440 --> 00:00:44,020
por më të shtrenjtë.

17
00:00:44,020 --> 00:00:45,440
Diferenca e vetme:

18
00:00:45,440 --> 00:00:50,460
Ndërtuesi i ri gjithashtu ofron një fushë sporti si një veçori shtesë.

19
00:00:50,540 --> 00:00:51,620
Ndërkohë,

20
00:00:51,620 --> 00:00:54,620
çdo natë, nga një shteg i fshehtë në Bashkinë e qytetit, 

21
00:00:54,620 --> 00:00:57,920
dokumente të cilat përmbajnë informacione sensitive të qytetarëve,

22
00:00:57,920 --> 00:00:59,920
duke filluar nga të dhëna bankare deri te rekorde të kujdesit shëndetësor,

23
00:00:59,920 --> 00:01:01,920
janë duke u vjedhur.

24
00:01:01,920 --> 00:01:05,060
Por askush nuk lejohet të ndërhyjë për këtë,

25
00:01:05,060 --> 00:01:08,760
sepse të kërkosh për shtigjet e fshehta dhe t'i mbyllësh ato,

26
00:01:08,760 --> 00:01:11,840
do ishte shkelje e Marrëveshjes së Përdoruesit.
  
27
00:01:11,840 --> 00:01:14,540
Sado absurde të duket kjo,

28
00:01:14,540 --> 00:01:17,120
kur vjen puna te infrastruktura digjitale,

29
00:01:17,120 --> 00:01:19,220
softueri dhe programet janë gjëra

30
00:01:19,220 --> 00:01:21,560
të cilat qeveritë tona po i përdorin çdo ditë,

31
00:01:21,700 --> 00:01:24,660
dhe ky krahasim është shumë i saktë.

32
00:01:24,660 --> 00:01:26,040
Sepse shpesh

33
00:01:26,040 --> 00:01:29,820
administratat tona prokurojnë softuerë të mbyllur.

34
00:01:29,820 --> 00:01:33,420
Kjo do të thotë se shumica e parave shkon per licensa

35
00:01:33,420 --> 00:01:35,960
të cilat zgjasin për një kohë të limituar

36
00:01:35,960 --> 00:01:38,360
dhe kufizojnë të drejtat tona.

37
00:01:38,360 --> 00:01:41,000
Ne nuk lejohemi të përdorim infrastrukturën tonë

38
00:01:41,000 --> 00:01:43,000
në një mënyrë të arsyeshme.

39
00:01:43,000 --> 00:01:46,580
Meqë kodi burim i një softueri të mbyllur

40
00:01:46,580 --> 00:01:49,320
zakonisht është një sekret biznesi,

41
00:01:49,320 --> 00:01:52,640
gjetja e boshllëqeve të sigurisë ose shtigjeve të fshehta të lëna qëllimisht,

42
00:01:52,640 --> 00:01:55,960
është ekstremisht e vështirë, madje edhe e paligjshme.

43
00:01:55,960 --> 00:01:59,580
Por administratat tona publike mund të bëjnë shumë më tepër!

44
00:01:59,580 --> 00:02:04,540
Nëse softueri i financuar me para publike do ishte i lirë dhe me kod burim të hapur,

45
00:02:04,540 --> 00:02:07,440
ne mund të përdorim dhe ndajmë infrastrukturën tonë

46
00:02:07,440 --> 00:02:10,140
për çdo gjë, dhe për sa kohë të duam.

47
00:02:10,140 --> 00:02:12,140
Ne mund ta përmirësojmë atë,

48
00:02:12,140 --> 00:02:14,140
ta rregullojmë

49
00:02:14,140 --> 00:02:15,580
dhe rimodelojmë

50
00:02:15,580 --> 00:02:18,360
në një mënyrë të tillë që përmbush nevojat tona.

51
00:02:18,360 --> 00:02:21,800
Dhe meqë kod burim i hapur ne softuerin e lirë do të thotë se

52
00:02:21,800 --> 00:02:25,080
projekti është i lexueshëm haptazi për të gjithë,

53
00:02:25,080 --> 00:02:29,860
kjo e bën shumë më të thjeshtë t'i gjesh dhe t'i mbyllësh boshllëqet e sigurisë.

54
00:02:29,860 --> 00:02:34,660
Dhe nëse diçka praktike dhe e besueshme do krijohej në format digjital,

55
00:02:34,660 --> 00:02:39,100
ju jo vetëm mund të ripërdorni projektin përgjatë gjithë shtetit tuaj,

56
00:02:39,100 --> 00:02:42,960
por ai mund të zhvillohet edhe vetë, kudo,

57
00:02:42,960 --> 00:02:44,960
edhe në nivel ndërkombëtar!

58
00:02:44,960 --> 00:02:48,580
Një shembull  shumë i mirë është FixMyStreet:

59
00:02:48,580 --> 00:02:50,460
I zhvilluar fillimisht në Britaninë e Madhe

60
00:02:50,460 --> 00:02:52,420
si një softuer i lirë, për të raportuar

61
00:02:52,420 --> 00:02:54,420
parë dhe diskutuar problemet lokale 

62
00:02:54,420 --> 00:02:55,940
si psh. gropat në rrugë,

63
00:02:55,960 --> 00:02:59,080
dhe tani po përdoret në të gjithë botën.

64
00:02:59,160 --> 00:03:00,700
Të gjithë përfitojnë

65
00:03:00,700 --> 00:03:02,960
sepse veçoritë e reja dhe përmirësimet

66
00:03:02,960 --> 00:03:04,960
ndahen midis të gjithëve.

67
00:03:05,200 --> 00:03:08,480
Nëse çdo softuer do të zhvillohej në këtë mënyrë,

68
00:03:08,480 --> 00:03:12,220
ne do ndalnim së luftuari me licensa kufizuese

69
00:03:12,220 --> 00:03:14,860
dhe mund të fillonim të mendonim për mënyrat se si dhe ku

70
00:03:14,860 --> 00:03:16,860
softueri mund të na ndihmojë.

71
00:03:16,860 --> 00:03:18,040
Ne mund të përqendrohemi

72
00:03:18,040 --> 00:03:20,920
në krijimin e një shoqërie më të mirë për të gjithë.

73
00:03:20,920 --> 00:03:24,200
Nëse mendoni se infrastruktura e së nesërmes

74
00:03:24,200 --> 00:03:26,460
duhet të jetë në duart tona,

75
00:03:26,460 --> 00:03:29,680
na ndihmoni tani duke e ndarë këtë video

76
00:03:29,680 --> 00:03:31,460
dhe duke vizituar websitin tonë:

77
00:03:31,460 --> 00:03:33,460
www.publiccode.eu

78
00:03:33,800 --> 00:03:36,460
Është koha të bëjmë kërkesën tonë:

79
00:03:36,460 --> 00:03:38,180
Para Publike?

80
00:03:38,180 --> 00:03:39,940
Kod Publik!